“Hành vi lối sống có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản”
Những yếu tố ảnh hưởng khả năng sinh sản:
– Hút thuốc lá
– Rượu
– Những bệnh lây truyền qua đường tình dục
– Đồ lót quá chật
– Spa và xông hơi
– Môi trường làm việc
– Thuốc …
– Chất bôi trơn âm đạo
– Tuổi và khả năng sinh sản
Những người chuẩn bị áp dụng biện pháp điều trị có thể làm cho họ vô sinh (như hóa trị liệu) có thể muốn xem xét đến việc trữ tinh trùng như 1 biện pháp phòng ngừa trước khi bắt đầu điều trị.
Hút thuốc lá có làm ảnh hưởng khả năng sinh sản của nam giới không?
Nghiên cứu về ảnh hưởng của thuốc lá lên chất lượng tinh dịch thì không rõ ràng lắm. Tuy nhiên, thường là đàn ông được khuyên nên bỏ thuốc lá nếu muốn có con. 1 con số lớn những thương tổn sơ sinh đã được được phát hiện ở những đứa trẻ có cha nghiện thuốc lá.
Rượu có làm ảnh hưởng khả năng sinh sản?
Uống rượu vừa phải (1 hay 2 ly/ngày) không làm ảnh hưởng đến sự sản sinh tinh trùng. Tuy nhiên, uống nhiều rượu có thể gây ra những tổn thương ở gan, điều đó có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ sức khỏe hay chức năng sinh sản.
Những bệnh lây truyền qua đường tình dục sẽ có ảnh hưởng khả năng sinh sản như thế nào?
Bệnh lây truyền qua đường tình dục, ví dụ như lậu, có thể tổn thương mào tinh, ngăn không cho tinh trùng trong tinh hoàn xuất tinh ra ngoài. Trong khi Herpes sinh dục không làm ảnh hưởng sự sản sinh hay vận chuyển tinh trùng, lại là 1 vấn đề khi lây nhiễm cho người vợ, đặc biệt là khi cặp vợ chồng đó muốn có con.
Người đản ông khi phát hiện có bệnh lây truyền qua đường tình dục nên điều trị ngay. Điều này có thể ngăn ngừa việc lây bệnh cho bạn tình và giảm khả năng bị tắt nghẽn trong đường sinh dục. Quan hệ tình dục an toàn bao bằng việc sử dụng bao cao su thường được khuyên dùng khi không muốn có gia đình.
Cả 2 người nên đi kiểm tra bệnh lây truyền qua đường tình dục trước khi muốn có gia đình. Việc này có thể ngăn ngừa bệnh lây lan cho bạn tình hay đứa con.
Có những cuộc tranh cãi đang diễn ra về ảnh hưởng của kiểu dáng quần lót lên sự sinh sản của tinh trùng.
Có phải là kiểu quần lót thật sự ảnh hưởng đến khả năng sinh sản?
Quần soọc rộng (mát hơn) hay quần lót chật (ấm hơn) tốt hơn, điều đó vẫn chưa rõ ràng. 1 số nghiên cứu đề nghị rằng mặc quần lót chật có thể làm giảm số lượng tinh trùng, mặc dù những nghiên cứu khác chưa tìm thấy bằng chứng cho việc này. Bác sĩ thường khuyên bệnh nhân nên giảm việc tạo ra stress nhiệt lên sự sinh sản tinh trùng bằng cách tránh mặc quần áo chật.
Spa và xông hơi ảnh hưởng khả năng sinh sản như thế nào?
Người ta thường khuyên rằng đàn ông nên tránh spa, xông hơi và tắm nước nóng nếu muốn có con. Làm tăng nhiệt độ cơ thể, đặc biệt là nhiệt độ khu vực chung quanh tinh hoàn có thể làm giảm sự sản sinh tinh trùng. Tinh trùng cần 1 môi trường mát hơn để phát triển.
Môi trường làm việc thế nào ảnh hường khả năng sinh sản?
Mặc dù không có bằng chứng rõ ràng về môi trường làm việc cụ thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nhưng người ta thường khuyên những cặp vợ chồng muốn có con nên tránh tiếp xúc với bất cứ hóa chất gây hại nào. Thuốc trừ sâu, kim loại nặng, hóa chất độc hại và phóng xạ có thể ảnh hưởng chất lượng và số lượng tinh trùng được sản sinh.
Thuốc có ảnh hưởng khả năng sinh sản không?
Androgen (steroid đồng hóa) để tạo dáng cho cơ thể hay vì mục đích thể thao, giảm sự sản sinh tinh trùng bằng cách ngăn hormone được tạo ra bởi tuyến yên. Androgen có thể gây hại cho sức khỏe của người đàn ông có mức testosterone bình thường. Những thuốc này nên được dừng ngay lập tức đặc biệt nếu 1 cặp vợ chồng muốn có con.
Sử dụng thuốc bất hợp pháp, ví dụ như cần sa có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản. Có 1 vài bằng chứng về tác hại trên chức năng của tinh hoàn ở 1 số người đàn ông, vì vậy đàn ông nên được khuyến cáo tránh dùng thuốc.
Chất bôi trơn âm đạo ảnh hưởng khả năng có thai như thế nào?
Có nhiều chất bôi trơn âm đạo có tác dụng giết chết tinh trùng. Nếu 1 cặp vợ chồng muốn có con thì không nên dùng chất bôi trơn âm đạo trong thời gian có khả năng mang thai trong chu kỳ kinh của người phụ nữ.
Tuổi tác có quan trọng khi muốn có con không?
Mọi người vẫn biết là khả năng có thai sẽ giảm khi người phụ nữ lớn tuổi. Điều này có thể đúng khi người phụ nữ sử dụng thủ thuật IVF. Khi người phụ nữ quá 35 tuổi, khả năng mang thai thành công sẽ giảm xuống, dù là vấn đề vô sinh là do người đàn ông.
Những nghiên cứu mới đã cho thấy khả năng sinh sản của người đàn ông sẽ giảm xuống khi người đàn ông lớn tuổi. Có thể 1 cặp vợ chồng sẽ mất nhiều thời gian để có con 1 khi người đàn ông hơn 45 tuổi. Số lượng tinh dịch được xuất ra ngoài và sự di chuyển của tinh trùng cũng có thể giảm khi người đàn ông lớn tuổi.
Những trung tâm sinh sản, nơi cung cấp những kỹ thuật sinh sản thường đề nghị phương pháp trữ tinh trùng dài hạn.
Tại sao việc trữ tinh trùng thường được đề nghị trước khi áp dụng điều trị?
Trữ tinh trùng là thu thập (thông qua việc thủ dâm) và đông lạnh tinh dịch. Những người đàn ông chuẩn bị bắt đầu những điều trị có thể làm cho họ vô sinh, có thể muốn trữ tinh trùng trước khi điều trị. Nếu 1 cặp vợ chồng muốn có con, tinh dịch này sẽ được rã đông và sử dụng những biện pháp mang thai như thụ tinh qua ngã âm đạo vào thời điểm rụng trứng hay trong vài trường hợp là thông qua IVF (thụ tinh trong ống nghiệm)
Tất cả đàn ông và thanh thiếu niên, người chuẩn bị hay đã trải qua tuổi dậy thì, hay người chuẩn bị hóa trị liệu hay xạ trị nên cân nhắc việc trữ tinh trùng trước khi bắt đầu điều trị ung thư.
Những người cần uống thuốc vì những lý do sức khỏe khác khi muốn bắt đầu có con nên hỏi ý bác sỹ để chắc là thuốc không gây vô sinh. Nếu thuốc gây vô sinh, như Salazopyrin (được dùng để điều trị bệnh viêm ruột), người đàn ông có thể trữ tinh trùng trước khi bắt đầu điều trị.
Những người dùng hormone trị liệu để cải thiện khả năng sản sinh tinh trùng nhưng muốn dừng liệu pháp này sau khi đứa con đầu tiên ra đời có thể muốn trữ tinh trùng cho những lần có con sau.
Những người phẫu thuật ống dẫn tinh nên nghĩ đến việc trữ tinh trùng trước khi làm phẫu thuật này. Phẫu thuật này có thể làm mất khả năng tái tạo ống dẫn tinh hay IVF vào lúc sau.
Những trung tâm sinh sản chuyên cung cấp những kỹ thuật sinh sản thường đề nghị biện pháp trữ tinh trùng dài hạn. Để biết thêm những thông tin về trữ tinh trùng hãy liên lạc với trung tâm sinh sản hay IVF gần nhất, hoặc nói chuyện với chuyên gia vô sinh.
Trương Lê Thu Thảo (Theo Andrology Australia)
